Jak podaje Polskie Towarzystwo Wakcynologii, rok 2024 przynosi niepokojące dane dotyczące zachorowań na krztusiec. Od stycznia do listopada zgłoszono już ponad 20 000 przypadków, co oznacza ponad trzydziestokrotny wzrost w porównaniu z całym rokiem 2023. Eksperci wskazują na kilka kluczowych przyczyn tego alarmującego wzrostu, wśród których dominują zmniejszenie poziomu szczepień, wygasanie odporności oraz cykliczny charakter epidemii.
Jednym z najważniejszych czynników jest spadek akceptacji dla szczepień. Dane z 2022 roku pokazują, że jedynie 85,5% dzieci w wieku trzech lat zostało zaszczepionych zgodnie z podstawowym schematem szczepień, obejmującym cztery dawki szczepionki przeciw krztuścowi. Obniżający się poziom zaszczepienia w populacji sprzyja rozprzestrzenianiu się choroby, zwiększając ryzyko epidemii, szczególnie wśród dzieci i osób starszych.
Drugim istotnym czynnikiem jest wygasanie odporności nabytej w wyniku szczepień. W Polsce ostatnia obowiązkowa dawka przypominająca szczepionki przeciw krztuścowi podawana jest w 14. roku życia. Po tym czasie dostępne są jedynie zalecane, odpłatne szczepienia, które są mniej popularne. W efekcie wiele osób dorosłych traci odporność na krztusiec, co zwiększa liczbę potencjalnych źródeł zakażenia, zwłaszcza w okresach wzmożonej transmisji choroby.
Cykliczny charakter epidemii krztuśca, powtarzający się co 3–5 lat, również odgrywa istotną rolę w obecnym wzroście zachorowań. W przeszłości obserwowano podobne fale wzmożonych przypadków, a obecny okres zwiększonej zachorowalności wpisuje się w ten przewidywalny wzorzec. Niemniej jednak, obecny wybuch choroby jest wyjątkowo intensywny, co sugeruje, że nakładają się na siebie różne czynniki ryzyka.
Wzrost zachorowań na krztusiec w 2024 roku stanowi wyraźny sygnał dla społeczeństwa i systemu ochrony zdrowia. Aby zahamować tę niepokojącą tendencję, konieczne jest podjęcie działań mających na celu zwiększenie świadomości społecznej o znaczeniu szczepień, a także rozważenie wprowadzenia dodatkowych programów szczepień przypominających.
