Wielu z Was pyta, pewno często żartując, jak można mnie zamówić na własny pogrzeb.
A zaplanowanie działań ostatecznych, że tak to ujmę, nie jest niczym niewłaściwym, a tym bardziej głupim. Wiele osób przychodzi najpierw do mnie na swój ślub, często poóźniej organizuje ceremonię humanistycznego powitania dziecka w rodzinie, ale często też korzysta z mojej rady i zakłada Czerwoną Teczkę.
Czym jest Czerwona Teczka? Otóż jest to teczka, zawierająca wszystkie informacje pozwalające naszym najbliższym na rozpoczęcie działania w momencie naszej śmierci. Nie ma znaczenia, czy będą to dzieci, partner, być może rodzice (oby nigdy nie), ktoś na tyle bliski, kto będzie mógł pozamykać nasze sprawy. Dlaczego czerwona? Oczywiście kolor nie jest obowiązkowy, ale teczka powinna być na tyle charakterystyczna, by łatwo ją było odnaleźć wśród innych dokumentów wśród naszych archiwów.
A po co nam taka teczka zapytacie?
Nikt z nas nie wyobraża sobie, że moglibyśmy nagle odejść. Mamy tyle spraw do zrobienia, tyle rozmów do odbycia, jeszcze tyle planów czy marzeń, więc jak moglibyśmy? Moje krótkie wprawdzie, ale jednak doświadczenie Celebrantki Pożegnań Świeckich pokazuje, że odchodzą nagle ludzie młodzi i bardzo młodzi, ci, którzy absolutnie nie spodziewają się czegokolwiek. A jednak ich też to spotyka. Zakładam, że większość rozsądnych osób, nawet młodych, posiada testament, chociażby spisany ręcznie, osoby prowadzące firmy, zatrudniające, prawdopodobnie mają polisy, pełnomocnictwa itd, itp. Ale czy macie spisane takie głupoty jak hasło do zamknięcia Waszego profilu na Blue, LinkedIn czy innych socialach? Czy Wasza rodzina wie, że absolutnie nie życzycie sobie pogrzebu z księdzem, i czy wiecie, że to będzie pierwsza opcja, jaką zaproponuje zakład pogrzebowy, do którego zadzwonią?
*Co powinno się znaleźć w Czerwonej Teczce, czyli zaplanuj swój pogrzeb krok po kroku. *
Być może brzmi trochę jak czarny humor, ale wierzcie mi, że planowanie własnego pogrzebu to sposób na zadbanie o bliskich i pozostawienie im jasnych wskazówek dotyczących ostatniego pożegnania. Pomaga uniknąć trudnych decyzji podejmowanych w emocjach oraz sprawia, że ceremonia jest zgodna z wartościami i życzeniami nas samych.
1. Określenie charakteru ceremonii Rodzaj pożegnania. Przede wszystkim warto zdecydować, czy ceremonia ma być:
Tradycyjna – z pochówkiem ciała w trumnie. Kremacyjna – z możliwością pochówku urny w grobie, kolumbarium lub rozsypania prochów. Symboliczna – niezależna od formalności, organizowana w dowolnym miejscu. To oznacza pogrzeb oddzielnie, a ceremonia pożegnania oddzielnie, zupełnie gdzie indziej. Można również rozważyć tzw. zielony pogrzeb, który jest bardziej przyjazny dla środowiska (np. biodegradowalne urny czy pochówek naturalny).
Formalna czy osobista? Niektóre osoby chcą, by ich pogrzeb miał bardzo oficjalny, uroczysty ton, wtedy celebrant zakłada togę, inne preferują ciepłą, kameralną atmosferę pełną wspomnień. Warto zastanowić się: Czy uroczystość ma być poważna i dostojna, czy ciepła i osobista? Czy ma obowiązywać określony strój dla uczestników (np. klasyczna czerń, a może coś kolorowego, co lepiej odda naszą osobowość, którą będą żegnać)? MIałam panią, modystkę, która na ta okoliczność przygotowała pudło z kapeluszami dla pań - nikt nie miał prawa wejść na ceremonię bez kapelusza. Czy w trakcie ceremonii powinny pojawić się jakieś szczególne rytuały?
2. Treść i przebieg ceremonii Przemówienia i wspomnienia Warto zastanowić się kto powinien przemawiać? Czy to ma być celebrant, bliscy, przyjaciele, a może ma to być po prostu ksiądz? Czy chcemy, by uczestnicy mieli możliwość podzielenia się własnymi wspomnieniami? Możemy samodzielnie przygotować list pożegnalny lub nagranie audio/wideo, które zostanie odtworzone podczas ceremonii. Najbardziej szalona ceremonia, jaką widziałam, to w momencie spuszczenia trumny do grobu, uruchomienie przez głosnik nagrania przygotowanego przez zmarłego (właśnie w takiej teczce), były na tym nagraniu żarty ze zgromadzonych, przypomnienie wspólnych zabawnych historyjek, sytuacji, pogrzeb zakończył się śmiechem. Szalone? No pewno, ale dokładnie taki był zmarły.
Dźwięki i słowa mają ogromny wpływ na atmosferę ceremonii. Można wybrać ulubione utwory muzyczne, wiersze, cytaty, fragmenty książek – coś takiego naprawdę "naszego" Modlitwy lub refleksyjne teksty – nawet jeśli ceremonia jest niereligijna, mogą być słowa podkreślające duchowy wymiar życia.
3. Pamiątki i wspomnienia Co po nas pozostanie? Niezależnie od formy pochówku, można zostawić po sobie coś wyjątkowego, np.:
Listy do bliskich – mogą być otwierane w ważnych momentach ich życia. Spisane wspomnienia, nagrania, zdjęcia. Całkiem niedawno pojawiła się zupełnie nowa forma "opowieści o zmarłym" firma iMemento.pl oferuje przestrzeń w chmurze na osobisty film, lub prezentację zdjęć o zmarłym, następnie umieszcza na nagrobku kod QR, który po zeskanowaniu przenosi nas do tegoż własnie wspomnienia o zmarłym. Wszystko zalezy jak chcemy być zapamiętani, więc sami możemy sobie ten film przygotować. Zdjęcia, filmy w formie dowolnej.
4. Miejsce spoczynku Rodzaje pochówku. Możliwości jest wiele, warto zastanowić się nad opcją najbardziej odpowiadającą własnym przekonaniom:
Grób rodzinny – tradycyjne miejsce, w którym spoczywają bliscy. Kolumbarium – dla urn po kremacji. Rozsypanie prochów – za granicą jest to opcja zgodna z prawem, w Polsce możliwy jest tylko "marynarski pogrzeb" i rozsypanie prochów na morzu, po prostu wypływa się na niemieckie wody terytorialne ze Świnoujścia. Biodegradowalna urna – pozwalająca, by po śmierci wyrosło drzewo. Nagrobek lub inne upamiętnienie
5. Kwestie organizacyjne i finansowe Dokumentacja i przekazanie życzeń Warto spisać swoje decyzje i przekazać je zaufanej osobie. I od tego głównie jest Czerwona Teczka, umieszczamy w niej
- Testament i dyspozycje dotyczace majątku.
- List intencyjny z życzeniami dotyczącymi ceremonii.
- Notatki dla bliskich przechowywanej w bezpiecznym miejscu.
- Kwestie finansowe, numery kont, numery lokat, upoważnienia i hasła.
- Dyspozycje dotyczące daleszego funkcjonowania firmy, utrzymania jej płynności finansowej do czasu zamknięcia lub prawnego przejęcia.
Organizacja pogrzebu wiąże się z kosztami – warto je zaplanować wcześniej, np.: Założyć fundusz pogrzebowy lub polisę na ten cel. Ustalić, kto będzie odpowiedzialny za wydatki i organizację. Zarezerwować wcześniej miejsce na cmentarzu, jeśli ma to znaczenie dla rodziny.
Opieka nad bliskimi po śmierci. Jeśli pozostają osoby, które będą potrzebowały wsparcia, na przykład nasi starsi rodzice, którzy w takiej sytuacji zostaną bez opieki, można pomyśleć o wskazaniu bliskiej osoby jako wsparcia dla rodziny. Nie każdy z nas ma dorosłe dzieci. Albo dzieci małe, które nadal wymagaja opieki; kto powinien zająć się nimi, czy są zabezpieczeni finansowo?
Przygotowanie Czerwonej Teczki, to bardzo praktyczny sposób na zdjęcie ciężaru organizacyjnego z bliskich oraz podejmowania decyzji, do których mogą nie być zdolni, a tak przygotowane dyspozycje pomogą im działać, co często zresztą ma efekt terapeutyczny, pomagający przetrwać te najgorsze godziny lub dni. Zaczynają działać na automacie zgodnie z naszymi zaleceniami.
Kochani, temat nie jest łatwy i na pewno nie taki, który łatwo się czyta do kawy, ale zachęcam Was bardzo do założenia Czerwonej Teczki, bo działa, nawet w sytuacji bardzo ciężkiej lub nagłej choroby.
